Là thứ kẹo dân dã, kết hợp hài hòa những sản vật “cây nhà, lá vườn” như đậu phộng, mật mía, bánh tráng... từ xa xưa kẹo đậu phộng là món không thể thiếu trong các hoạt động ẩm thực của người Bồng Sơn, Bình Định.
Bồng Sơn là một thị trấn thơ mộng thuộc huyện Hoài Nhơn, Bình Định. Nơi đây có thổ nhưỡng phù hợp để trồng cây đậu phộng (cây lạc) hạt nhiều dầu, béo bùi, ít sâu bệnh. Đến Bồng Sơn, khách thường được người dân hiền hậu nơi đây mời dăm ba cái kẹo đậu phộng, chén nước chè. Thoạt nhìn, thứ kẹo này không 'sang', không hấp dẫn. Ăn vài miếng, hương vị đậm đà lại khiến người ta muốn ăn tiếp.
Kẹo Bồng Sơn khác kẹo Cu đơ (Hà Tĩnh) ở màu sắc mật mía đen bóng như màu cánh dán còn kẹo Cu đơ màu trắng hơn. Cu đơ có hai lớp bánh tráng còn kẹo Bồng Sơn chỉ một. Trước đây, kẹo làm bằng mật mía, đậu phộng rang, nấu xong đổ ra lá chuối khô, khi ăn phải dùng tay bóc lá, rất bất tiện. Sau này, người Bồng Sơn mới lấy bánh tráng thay cho lá.
Kẹo đậu phộng mật mía Bồng Sơn . Ảnh: Vũ Hào.
Mỗi cái kẹo hình tròn bằng cái đĩa vừa, bề mặt thô, nhấp nhô những hạt đậu phộng tròn như hạt cườm. Chưa ăn đã ngửi thấy hương vị đậm đà của mật mía - thứ đặc sản tuyệt vời của Bồng Sơn. Cái sự ngon miệng được kích thích từ âm thanh giòn tan của đậu phộng, bánh tráng.
Đậu phộng làm kẹo phải chọn những hạt tròn đều, vỏ mỏng và bóng. Mật mía chọn thứ thật sánh, đặc như mật ong. Bánh tráng làm nền không quá dày, không mỏng. Sau khi trải đậu lên mặt bánh tráng, cầm miếng kẹo thấy chắc, day day thấy dẻo, mới là đạt 'chuẩn'.
Ngày nay, kẹo bày bán được bọc giấy kính rất sạch sẽ. Về bày ra đĩa, mỗi cái kẹo đậu phộng (chỉ 10.000 đồng) có thể cắt thành 5 miếng nhỏ hình tam giác như cánh hoa. Tại các nhà ga như Bồng Sơn, Diêu Trì và trên quốc lộ 1A đoạn qua Bình Định đến Đà Nẵng, tha hồ mua kẹo.
Bồng Sơn dịp cuối thu, giữa vô vàn thứ kẹo bánh nhãn mác sang trọng, kẹo đậu phộng Bồng Sơn như hoa 'rừng' lạc về phố thị, mộc mạc, giản đơn mà xúc động! Ký ức tuổi thơ lại ùa về. Tôi nhớ quà của mẹ, của bà khi tan chợ về là chiếc kẹo đậu phộng, ăn rón rén vì sợ hết... Mà đâu chỉ riêng tôi, bây giờ uống cà phê hay trà nóng, nhiều người vẫn 'ghiền' kẹo đậu phộng như thế.
Vũ Hào
Tổng hợp & BT: Kim Khánh (NauNgon.com)
